Binanın Yapım Yılı ve Yönetmeliğe Uygunluğu
Depreme dayanıklı bir ev seçmek için ilk adım, binanın inşa edildiği yılı öğrenmektir. 2000 yılı ve sonrası inşa edilen yapılar, 1999 Marmara Depremi sonrası yenilenen Deprem Yönetmeliği’ne göre tasarlandığı için daha güvenlidir. En güncel ve güvenli kriterlere göre yapılan yapılar, 2018 Deprem Yönetmeliği çerçevesinde inşa edilmiş olanlardır.
Zemin Etüdü ve Jeolojik Raporlar
Binanın bulunduğu zemin yapısı, depreme karşı dayanıklılığı doğrudan etkiler. Zayıf ve sıvılaşma riski olan zeminlerde inşa edilen yapılar daha büyük risk taşır. Yapının bulunduğu alan için hazırlanmış zemin etüdü raporları incelenmeli ve belediyelerden ya da yapı denetim firmalarından bu raporlar talep edilmelidir. Sağlam zemin, sağlam yapı demektir. Eviniz nerede inşa edilmiş, mutlaka araştırın.
Taşıyıcı Sistem ve Malzeme Kalitesi
Taşıyıcı sistemin yapısı ve malzeme kalitesi depremde ayakta kalmanın en büyük garantisidir. Bir yapının sağlamlığı, taşıyıcı sisteminin kalitesiyle doğru orantılıdır.
- Kolon ve kirişlerin simetrik, düzenli ve uygun malzemelerle inşa edilmiş olması gerekir.
- Beton kalitesi, C30 ve üzeri olmalı; kullanılan demirlerin standartlara uygunluğu kontrol edilmelidir.
- Gerekirse yapı uzmanı veya mühendis desteği alınarak binanın statik projesi incelenebilir.
Yapı Denetim Belgeleri ve Ruhsat Durumu
Resmi belgeler, bir binanın denetimden geçip geçmediğini gösteren en önemli belgelerdir. Belgesiz ve denetimsiz yapılarda risk çok daha yüksektir. Mutlaka evrakları kontrol edin.
- Yapının iskan ruhsatı olmalı.
- Yapı denetim firmaları tarafından düzenlenmiş denetim raporları mutlaka kontrol edilmelidir.
- Kentsel dönüşüm kapsamında yeniden yapılmış binalar da genellikle daha güvenlidir.
Kat Sayısı ve Binanın Genel Yapısı
Az katlı ve dengeli tasarlanmış yapılar, depreme karşı daha dayanıklıdır. Depreme dayanıklı ev seçiminde binanın genel formu da önemlidir. Yüksek katlı yapılar, zemin durumu ve mühendislik hesapları açısından daha fazla risk barındırabilir. Düşük katlı, düzgün planlı ve simetrik binalar, deprem anında daha stabil davranır. Bodrum katı olan ve zemin katı ticari alan olarak kullanılan yapılarda dikkatli olunmalıdır.
Bağımsız Yapı Analizi
Gözle görülmeyen riskler için uzman desteği her zaman en güvenilir yoldur. Konut seçiminde güvenliği garanti altına almak için uzman desteği alınabilir. İnşaat mühendisleri veya yapı denetim firmaları aracılığıyla bağımsız bir yapı analiz raporu hazırlanabilir. Bu raporla yapının mevcut dayanıklılığı hakkında teknik bilgi edinilebilir.
