Kentsel Dönüşümde Hak Sahibi Kimdir?
Kentsel dönüşümde hak sahibi, dönüşüme giren taşınmaz üzerinde yasal mülkiyet hakkı bulunan ve bu hakkı resmî belgelerle ispatlayabilen kişidir. Hak sahibi sayılabilmek için:
- Taşınmazın tapusuna sahip olmak
- Kat irtifakı yada kat mülkiyeti sahibi olmak
- Malik ya da hissedar olarak kayıtlı olmak
Tapuda ismi geçen her malik, kentsel dönüşüm sürecinde hak talep etme hakkına sahiptir. Ancak hisseli taşınmazlarda karar alma süreçleri çoğunluğa bağlıdır.
Kentsel Dönüşümde Hak Sahibi Olmanın Şartları Nelerdir?
Tapu, yapı durumu ve risk tespiti gibi belgeler, hak sahipliği için temel belirleyicilerdir. Kentsel dönüşümde hak sahibi olmanın temel şartları şu şekildedir:
- Resmi tapu kaydına sahip olmak (Tapusuz gecekondu sahipleri, sadece belirli durumlarda hak sahibi sayılabilir.)
- Riskli yapıda malik olmak
- Hukuki statüsü netleşmiş taşınmaza sahip olmak
- Yapı kullanım izin belgesine (iskan) sahip olmak
Hangi Belgelerle Hak Sahipliği Başvurusu Yapılır?
Belgeler eksiksiz sunulduğunda süreç daha hızlı ilerler ve hak sahipliği daha net belirlenir. Kentsel dönüşümde hak sahipliği için yapılacak başvurularda şu belgeler gereklidir:
- Tapu belgesi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Riskli yapı raporu (varsa)
- Varsa hissedarlık belgeleri
- Belediyeden alınacak imar durumu belgesi
Hak Sahipliği Süreci Nasıl İşler?
Süreç, risk tespitiyle başlar ve maliklerin onayıyla ilerler. En az %50 +1 çoğunluk sağlanarak kararlar alınabilir. Süreç şu şekilde işler:
- Riskli yapı tespiti yapılır.
- Bakanlık veya yetkili kurum, yapının yıkılmasına karar verir.
- Tapu sahipleri (malikler) hak sahibi olarak tanımlanır.
- Hak sahipleri ile yeni yapı süreci başlatılır.
- Yeni yapıdaki haklar, arsa payı oranında dağıtılır.
Kiracılar ve Diğer Kullanıcılar Hak Sahibi Sayılır mı?
Kiracılar, resmi malik olmadıkları için hak sahibi sayılmazlar. Ancak Bakanlık tarafından belirlenen şartlar doğrultusunda kira yardımı veya taşınma desteği alabilirler. Kiracılar, mülkiyet hakkına değil; yalnızca geçici desteklere başvuru yapabilir.
Kat Karşılığı Sözleşme Yapanlar Hak Sahibi Sayılır mı?
Arsa sahipleri ile müteahhitler arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmeleri, hak sahipliğini etkilemez. Bu tür sözleşmeler, noter onaylı olsa dahi tapu kaydı esas alınır. Yalnızca tapu maliklerine hak tanınır. Müteahhit veya yüklenici hak sahibi değildir.
