Veraset İlamı (Mirasçılık Belgesi) Alınması
Miras kalan bir evin tapu işlemlerine başlanmadan önce, mirasçıların kim olduğunu resmi olarak belgeleyen veraset ilamı alınmalıdır. Bu belge, noterler veya Sulh Hukuk Mahkemesi aracılığıyla temin edilir. Veraset ilamı, mirasçıların kimliklerini ve mirastan ne kadar pay aldıklarını gösteren belgedir. Bu işlem olmadan tapu müdürlüğünde işlem başlatılamaz. Miras işlemlerinin ilk adımı, mirasçıların yasal olarak tanınması için veraset ilamı almaktır.
Veraset ve İntikal Vergisinin Ödenmesi
Miras kalan taşınmazlar için veraset ve intikal vergisi ödenmesi zorunludur. Bu vergi, mirasın miktarına ve mirasçıların yakınlık derecesine göre değişir. Vergi ödemesi Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı vergi dairelerine yapılır. Vergi, mirasın intikali gerçekleşmeden önce ödenmeli, makbuzuyla birlikte tapu müdürlüğüne sunulmalıdır. Aksi takdirde, tapu işlemi tamamlanamaz. Bu vergi, genellikle 4 taksitte ödenebilir ve ilk taksit mirasın öğrenildiği yılı takip eden Mayıs ayında ödenmelidir.
Tapu Müdürlüğüne Başvuru Yapılması
Gerekli belgeler tamamlandıktan sonra, ilgili tapu müdürlüğüne başvuru yapılır. İşlemin yapılacağı tapu dairesi, miras kalan evin bulunduğu il/ilçedeki tapu müdürlüğüdür. Başvuru sırasında istenen belgeler şunlardır:
- Veraset ilamı (aslı veya noter onaylı sureti)
- Kimlik belgeleri
- Tapu belgesi (varsa)
- Veraset ve intikal vergisi ödeme makbuzu
- Dilekçe (tapu intikali talebi için)
Başvuru tamamlandıktan sonra, miras kalan ev tapuda mirasçılar adına tescil edilir. Mirasçılar, tapu intikal işlemi için birlikte başvurabileceği gibi, bir vekil aracılığıyla da süreci yürütebilirler.
Tapu Harcı ve Diğer Giderler
Tapu intikali işlemleri sırasında herhangi bir satış işlemi olmadığı için harç ödenmez, ancak döner sermaye ve hizmet bedeli alınır. Bu tutar 2025 yılı itibariyle yaklaşık 500-700 TL arasında değişmektedir. Eğer mirasçılar ilerleyen süreçte kendi aralarında satış veya pay devri yapmak isterse, o zaman alım-satım harcı uygulanır. İntikal işlemlerinde harç ödenmez ancak düşük tutarlı işlem bedelleri ödenmelidir.
Ortak Mülkiyet ve Paylaşım Süreci
Birden fazla mirasçı varsa, tapu intikali tüm mirasçılar adına yapılır ve müşterek (ortak) mülkiyet durumu oluşur. Mirasçılar, sonrasında bu mülkiyeti paylaşmak isterse:
- Aralarında anlaşarak kendi aralarında satış veya devir yapabilirler.
- Anlaşamazlarsa, mahkeme yoluyla ortaklığın giderilmesi davası açabilirler.
Mirasçılar arasında anlaşma sağlanması durumunda, paylaşım süreci noter veya tapu devri yoluyla kolayca çözülebilir. Tapu işlemleri, e-Devlet Kapısı üzerinden kolayca takip edilebilir. Ayrıca, veraset ilamı da e-Devlet sisteminden alınabiliyor (eğer noter düzenlemişse). İşlem sırasını ve belge durumlarını buradan kontrol etmek mümkündür.